طراحی صنعتی

هدف طراحی صنعتی بهبود کیفیت­های زیبایی شناختی، تعاملی و عملکردی محصولاتی است که به شکل ماشینی برای استفاده­ی بشر تولید می شوند.

به عنوان زمینه ای از کار عملی، ویژگی­های بنیادی طراحی صنعتی به شکل وسیع و تاحدی نامرتبط تعریف شده اند، این ویژگی ها اغلب با زمینه های دیگری چون (←) مهندسی و (←) طراحی واسط کاربری همپوشانی دارند بسیاری از طراحان صنعتی در زیرشاخه هایی فعالیت می کنند که با تولید محصولات خاصی مانند اتومبیل، وسایل الکترونیک یا مبلمان ارتباط دارد. (←) طراحی محصول نیز به عنوان یکی از زیرشاخه­های طراحی صنعتی دسته بندی می شود گرچه در عمل این لغات به جای یکدیگر به کار می روند.

از منظر تاریخی، طراحی صنعتی وسیعاً در برابر تکنیک­های مبتنی بر صنایع دستی تعریف شد. رد پای انشعابی را که بین طرفداری از زیبایی شناسی دست ساز و شیوه­های تولید انبوه دیده می­شود می­توان تا انقلاب صنعتی و ظهور جنبش های ضد صنعت در تولید مانند (←) هنر و صنایع دستی و (←) آرت نوو دنبال کرد. جنبش­هایی که به دنبال این حرکت ها شکل گرفتند مانند (←) دویچر ورک بوند و (←) باهاوس سعی کردند میان پیچیدگی های صنعت مدرن و (←) اخلاق اجتماعی، فرهنگی و زیبایی شناسی آشتی برقرار کنند. این تلاش ها که در راستای بالا بردن کیفیت تولیدات ماشینی برای استفاده ی عموم انسان ها صورت گرفتند نقطه­ی آغازی برای طراحی صنعتی به شکل مدرن آن به شمار می روند.

این حرکت ها علیرغم سهم چشم گیری که در طراحی داشتند نتوانستند معنای ضمنی ضد صنایع دستی را که در هرچیز “صنعتی” نهفته بود از آن بزدایند. در نتیجه، در دوران معاصر طراحی صنعتی همچنان به عنوان گرایشی در نظر گرفته می شود که عناصر تکنیکی طراحی را نسبت به جنبه­های خلاقانه­تر آن برتر می­شمارد. با این حال جنبه­های زیبایی­شناختی خلاقانه و کیفی همچنان از اهمیت بسزایی برخوردارند؛ طراحان صنعتی موفق نه تنها شایستگی تکنیکی را به نمایش می گذارند، بلکه ارزش های اجتماعی و شاخصه های بصری را در آثار خود به نحوی بنیان می گذارند که مشتری را وادار به خرید آنها می­کند.

به سبب ویژگی های وسیع این زمینه ی کاری، طراحان صنعتی به ندرت در انزوا فعالیت می کنند، آن ها را اغلب در همکاری گروهی با طراحان دیگر، مهندسان، روانشناسان و دانشمندان می بینیم. به عنوان (←) رشته ای (discipline ترجمه ی دیگران؟) مشتری محور، جنبه های مربوط به هزینه­های تولید و ارزش بازار نیز ارزش فزاینده ای در این زمینه ی کاری دارند؛ در نتیجه، طرح های نهایی اغلب به حرفه های دیگری نیز خارج از حیطه ی طراحی بستگی پیدا می­کند، حرفه­هایی چون بازاریابی و بازرگانی. فرایند طراحی نیز خود شامل سطوحی از (←) تحقیق و توسعه است که دائماً در حال آزمایش و بهبود (←) پروتوتایپ­های طرح هاست تا محصولی به دست آید که با معیارهای زیبایی شناختی و عملکردی از پیش تعیین شده همخوانی داشته باشند. فرایندهای غیر ماشینی رسیدن به فرم شامل مدلسازی به وسیله ی گِل صنعتی، موم، پلاستیک، قالب گیری خلا، خم کاری به وسیله ی بخار، برش (شکل دهی) انواع فرم، و بسیاری تکنیک های لمسی دیگر برای ساخت مدل و تفحص در زمینه ی فرم سه بعدی است. این فرایندهای دستی اغلب در زمینه ی طراحی محصول به کار می روند اما از آنجا که طراحی صنعتی و طراحی محصول در یک گروه صنعتی توسط یک نفر انجام می شود، قاعدتا این تکنیک ها و متدها به طور مشترک در این دو حیطه استفاده می شوند.

در چند دهه­ی اخیر شاهد پیشرفت­های باورنکردنی در زمینه­ی تولید صنعتی با تکنیک­های تولید مرتبط با (←) نرم افزارهای کامپیوتری هستیم. امروزه، طراحان پیش از تولید محصول اغلب از نرم افزارهای دیجیتال سه بعدی برای به تصویر کشیدن، مدلسازی و تحلیل آن در فضای مجازی استفاده می کنند. این فرایند به طراحان کمک می کند به شیوه ای موثر با صرف کمترین وقت و هزینه از مفهوم پردازی به سمت تولید حرکت کنند. علاوه بر آن، تکنیک های پیشرفته ی CNC (Computer Numerically Controlled – کنترل شده به صورت عددی توسط کامپیوتر) (← CAD,CAM, CIM, CNC) در مرحله­ی ساخت، خروجی فیزیکی سریع تر و دقیق تر و در نتیجه مقرون به صرفه تری از محصولات و اجزای آن در اختیار طراح قرار می دهد. ساخت دیجیتالی و (←) پروتوتایپ سازی سریع پالت فرمی اشیای صنعتی را بسیار وسعت بخشیده و این امکان را برای طراحان فراهم کرده است که بدون از دست دادن دقت لازم در زمینه ی تولید انبوه به کشف پیچیدگی های فرم اشیا بپردازند.

گرچه ظهور تکنولوژی های جدید در زمینه ی تولید بی شک تاثیر مالی بسزایی بر طراحی صنعتی داشته است، اما این روزها نیروی حرکتی قوی ای این رشته را به سمت ملاحظات زیست محیطی می برد و این ملاحظات را هم ارز مسائل اقتصادی قرار می دهد. تولید مداوم و روزافزون اشیای جدید منجر به رشد آگاهی نسبت به تولید مواد زائد و استفاده بیش از حد از منابع انرژی کربنی در فرایند تولید و استفاده­ی نهایی شده است. این ملاحظات بسیاری از طراحان صنعتی را برانگیخته تا راه­حل­های جایگزینی برای فرایندهای صنعتی آسیب زننده به اکوسیستم بیابند، این تغییر نگرش به جنبه­ی مهمی از طراحی تبدیل شده است. نوآوری­های اخیر در این راستا شامل استفاده از مواد پایدار جدید (← مواد، پایداری) انطباق فرایند تولید با منابع انرژی تجدید شدنی و تأکید بر استفاده­ی دوباره یا بازیافت درست محصولات مصرفی است.

1. Banham, R. 1967. Theory and design in the first machine age. New York: Praeger.
2. Benevolo, L. 1992. History of modern architecture. Cambridge, MA: MIT Press.
3. Schwartz, F. 1996. The Werkbund: Design theory and mass culture before the First World War. New Haven: Yale Univ. Press.