مصنوع،[1]artifact به معنی دقیق کلمه، شیئی است زاییدهٔ (←) مهارت و ابتکار انسان. برابر انگلیسی آن «آرتیفکت» از ریشهٔ دو واژهٔ «آرس»[2]ars ــ به معنی هنر یا مهارت ــ و «فکتوم»[3]factum ــ به معنی ساخته یا انجام شده ــ اشتقاق یافته و ازاینرو اصطلاحی است محوری برای وصف تقریباً هر چیزی که طراحی شده است. تمامی محصولات طراحی بهنوعی مصنوعاند، و یک تعریف معمولِ طراحیْ سازماندهی واسطِ میان انسان و «جهان ساختهشده» است، و به بیان دیگر تعامل میان مردم و مصنوعات ما.[4]the interface between humans and the “made world,” that is, the interaction between people and our artifacts. برای نمونه، نویسهنگار[5]typographer تعامل خواننده را با کتابی مصنوع طراحی میکند و معمار تعامل میان ساکنان، کاربران، یا رهگذران را با ساختمانی مصنوع طراحی میکند.
گرچه مصنوع معمولاً یک (←) شیء مادی را به اذهان متبادر میکند، مراد از آن میتواند فضا، تصویر، نرمافزار، سامانه یا محیط هم باشد، به شرطی که بهسان واحدهایی منسجم عمل کنند. مصنوعِ حاصل از پژوهش یک شخص دانشور میتواند کتابها، سخنرانیها، فرستههای اینترنتی و رایانامههایش[6]books, lectures, Internet postings, and e-mails باشد. این قبیل مصنوعها (←) ارزشها، باورها و نظامهای فکریِ فرهنگی و مذهبی را بازتاب میدهند.
در باستانشناسی، هرآنچیزی که جزو زمین «طبیعی» پیرامونش نباشد مصنوع شمرده میشود. در پزشکی و ستارهشناسی[7]in medicine and astronomy نیز بیهنجاریهای مشاهدهپذیر[8]observational anomalies ــ خواه خطاهای دیداری روی صفحهٔ فیلم باشد، خواه فراوردهٔ جانبی خود فناوری مشاهده ــ مصنوع بهحساب میآیند.
← طراحی صنعتی، محصول، طراحی محصول، ابزار
—
مؤلف: تیم مارشال | Tim Marshall
مترجم و ویراستار: علیرضا راستین کیا